Taalverhaal #3: Nataša

Taalverhaal #3: Nataša

Hoi Nataša! Jij bent op je vijfde naar Nederland gekomen en hebt toen Nederlands geleerd. Met je ouders spreek je Servo-Kroatisch. Je spreekt ook Engels en Frans. Hoe heb je al die talen geleerd?

Mijn moedertaal is Servo-Kroatisch. Tot mijn vijfde was mijn wereld in het Servo-Kroatisch, daarna kwamen daar Nederlands en Engels bij. Die talen heb ik dus jong en vrij onbewust geleerd. In Nederland ben ik even naar een speciale klas voor vluchtelingenkinderen gegaan, maar al snel ging ik naar een ‘normale’ school.

Engels heb ik vooral van tv geleerd: ik keek als kind veel naar Engelse televisieprogramma’s. Mijn ouders hadden eerst helemaal niet door dat ik Engels sprak, want zij spraken toen nauwelijks Engels. Ze dachten dat ik een grapje maakte. Totdat een juf van de speciale school hun vertelde dat ze met mij in het Engels praatte als ik het Nederlands nog niet begreep.

Frans heb ik op de middelbare school geleerd en nu ik een Franse vriend heb, vind ik het leuk om er beter in te worden. Voor de communicatie is het niet per se nodig: hij en zijn familie spreken heel goed Engels.

Hoe goed spreek je al je talen? Ben je daar tevreden over?

Servo-Kroatisch, Nederlands en Engels spreek ik vloeiend. Ik spreek alle drie de talen dagelijks, dus ik wissel veel tussen talen. Ik merk dat ik sommige dingen makkelijker in de ene taal zeg dan in de andere, en ook dat ik soms fouten maak. Eigenlijk ben ik continu bezig met het onderdrukken van de andere talen in mijn hoofd.

Mijn Frans is rond B1-niveau, denk ik. Daar ben ik wel en niet tevreden over. Ik spreek het vooral als ik Frankrijk ben. De eerste dag ben ik dan vaak teleurgesteld, omdat het minder goed gaat dan ik zou willen. Maar na een dag of drie gaat het beter en kan ik eigenlijk alles zeggen wat ik wil.

Ben je altijd Servo-Kroatisch blijven praten met je ouders?

Ja. Zij vonden het heel belangrijk dat ik dat ook in Nederland zou blijven gebruiken. Het is de taal waarmee ik met de rest van mijn familie kan praten. En mijn ouders zien echt de waarde in van meerdere talen spreken. Mijn moeder zegt altijd: ‘Een taal is meer waard dan 1 miljoen euro’. Daar ben ik het helemaal mee eens. Je kan er zo veel mee en je kent er een andere cultuur door. Als je de optie hebt om je kind een extra taal te leren, zou ik dat altijd doen. Een kind leert nog zo moeiteloos en je geeft er zo veel mee!

Je Servo-Kroatisch, Nederlands en Engels hoef je dus niet meer te verbeteren. Ben je wel nog bezig met beter Frans leren?

Ja, vooral door series en films te kijken en door magazines en kranten te lezen. Er is zeker bij het lezen wel een gat tussen wat ik wil en wat ik kan: ik kan Jip & Janneke lezen, ik wil Édouard Louis lezen. Dat vind ik wel jammer.

Ik volg geen cursus, want ik ken mezelf en weet dat ik afhaak, hoe goed de les ook zou zijn. Ik ben niet meer echt in de leermodus: ik denk dat ik niet meer kan leren, of ik voel me te moe. Ik weet dat ik het zou moeten doorbreken, door gewoon wél te beginnen en te blijven gaan, maar ik heb het nog niet gedaan.

Heb je een doel voor ogen bij het Frans leren?

Nee, eigenlijk niet. Mijn doel is altijd om met mensen te kunnen praten en dat kan ik nu. Dat doel wordt wel minder interessant trouwens, omdat steeds meer mensen goed Engels spreken.

Wat vind je het leukst van het Frans leren?

Heel veel! Het contact met de mensen. De uitspraak. De complexiteit en simpliciteit van de taal, eigenlijk tegelijkertijd. Veel woorden zijn heel logisch of juist heel poëtisch.

Wat vind je minder leuk?

De grammatica, vooral le en la. En alle uitzonderingen, bij werkwoordsvervoegingen bijvoorbeeld.

Vind je dat je een talenknobbel hebt?

Nee, niet echt. Op latere leeftijd heb ik niet tot hoog niveau een taal geleerd, alleen als kind. Ik vind een talenknobbel ook wel een moeilijk begrip, ik denk vooral dat ik goed ben in communicatie, in nieuwe woorden verzinnen en in doen alsof. Mensen begrijpen me daardoor snel.

Ik denk wel dat ik makkelijker Frans leer omdat ik al drie andere talen vloeiend spreek. Talen zijn geen vertalingen van elkaar, elke taal is een eigen systeem. Dat wist ik al en dat helpt. Ik ben ook meer gewend aan andere klanken en kan ze daardoor makkelijker onderscheiden: mijn oren zijn beter getraind, denk ik.

Wat is een waardevolle les die je tijdens het leren van talen hebt opgedaan?

Als je beter wil worden, moet je moet gewoon beginnen met praten, zonder schaamte. Dat geldt voor het hele leven, eigenlijk. Schaamte blokkeert je, het zorgt ervoor dat je iets niet doet en dan kun je ook niets leren.

Ik merk ook echt dat ik beter Frans spreek als ik rode wijn heb gedronken. Dan valt er nog wat schaamte weg, en ook de druk die ik mezelf opleg. Ik denk dat als je iets té graag wilt, het niet lukt. Als ik heel erg naar een woord zoek, dan kruipt het steeds verder weg. Maar als ik het minder graag wil, bijvoorbeeld als ik wijn heb gedronken, staat het woord opeens achter me, binnen handbereik.

Welke tip heb je voor mensen die ook Frans (willen) leren? Of een andere taal?

Ga praten, ook als het niet nodig is. Vraag om een aansteker, ook al heb je er zelf een in je zak. Schaam je niet en luister ook niet naar vrienden die je uitlachen. En een tweede tip: leer goede, beleefde zinnen. Het is beter om te formeel te zijn dan te informeel, en als je maar beperkte ruimte of tijd hebt om zinnen te leren, kun je dus veel beter voor de beleefde vorm gaan, vind ik.

Tot slot, heb je een lievelingswoord in het Frans?

Ja, embouteillage! Het betekent ‘file’ en ik vind het een woord als een gedicht. Een bouteille is namelijk een fles. Daardoor zie ik een embouteillage als auto’s die vastlopen in de slanke hals van een fles. Een mooi beeld.

---

Cursus: nieuwe taal leren

Wil jij net als Nataša Frans leren, of een andere taal? Maar weet je niet hoe je het aan moet pakken of loop je vast? Ik kan je helpen met mijn cursus Hoe leer ik een nieuwe taal?. Een duidelijke en praktische online cursus, voor iedereen die een nieuwe taal leert.

Wil je je leren een boost geven of een vliegende start maken? Volg de cursus Hoe leer ik een nieuwe taal?