Taalboekentip: De taalhacker van Gabriel Wyner

Taalboekentip: De taalhacker van Gabriel Wyner

Een operazanger als taaldocent: dat krijg je als je het boek De taalhacker van Gabriel Wyner (2015, Maven Publishing) leest. Voor zijn muzikale carrière moest Wyner meerdere talen goed leren spreken. Hij vermoedde – terecht – dat het hem op den duur veel tijd en frustratie zou besparen als hij zich eerst zou verdiepen in hoe je het best een nieuwe taal kunt leren. Zicht op de ‘geheime’ route naar een tweede (derde, vierde, vijfde taal) maakt het leren ervan stukken effectiever én leuker, was zijn gedachte. Hij verdiepte zich daarom in de werking van onze hersenen en ontwikkelde een eigen leermethode. Die methode deelt hij in De taalhacker en op www.fluent-forever.com.

Het bijzondere aan Wyners methode is dat hij op elke taal toepasbaar is, ongeacht je eigen moedertaal, je streefniveau (van vakantiegesprekjes tot academische discussies) en de hoeveelheid tijd die je beschikbaar hebt. Welke taal je ook leert, stelt hij, je zult dezelfde dingen moeten leren en dezelfde stappen moeten doorlopen. Je moet vocabulaire leren, je moet je oren en tong laten wennen aan nieuwe klanken en je moet grammaticaregels kunnen toepassen. De snelheid waarmee je je een nieuwe taal eigen maakt is uiteraard wel van deze factoren afhankelijk: een Nederlander leert nu eenmaal makkelijker Duits dan Japans.

Wyner vertelt vermakelijk over zijn ervaringen met het leren van talen. Ook legt hij kundig uit op welke wetenschappelijke onderzoeken zijn methode is gebaseerd. Maar bovenal is De taalhacker een praktisch boek, een handboek bij de studie- en woordenboeken. Het meeste nut haal je als lezer dan ook uit het boek als je gelijktijdig begint met het leren van die taal die je altijd al wilde spreken.

Het meeste nut haal je als lezer uit het boek als je gelijktijdig begint met het leren van die taal die je altijd al wilde spreken.

De basis van Wyners methode is simpel. Je maakt flash cards (woordkaartjes) met persoonlijke elementen die je helpen de nieuwe woorden te onthouden. Vervolgens oefen je je flash cards met een Spaced Repetition System (SRS), en dat kan handmatig of online (Wyners favoriet: ankiapp.com). Respecteer bij het leren de twee gouden regels. Eén: begin met het leren van het nieuwe klanksysteem, zodat je direct de juiste uitspraak leert en later geen tijd kwijt bent aan het afleren van fouten. En twee: vertaal niet. Dat is een tijdrovende en onnodige stap, die je belemmert om direct in je doeltaal te denken.

Aanstekelijk enthousiasme

Wyners enthousiasme werkt aanstekelijk. Als hij zegt dat nieuwe flash cards maken een fantastische activiteit voor de zondagmiddag is, geloof je hem direct en wil je het liefst zelf ook meteen je zondagmiddagen (en alle andere vrije middagen) daaraan besteden. Met de technieken van geheugenkunstenaars die Wyner uit de doeken doet, lijkt het onthouden van nieuwe woorden een eitje, en nog leuk ook. Maar Wyner blijft tegelijkertijd realistisch. Van begin af aan benadrukt hij dat het veel tijd en energie kost om een nieuwe taal te leren en dat je het zware werk echt zelf zult moeten doen, het liefst dagelijks.

Ik onderschrijf, op basis van eigen kennis en ervaring, vrijwel al Wyners uitgangspunten. Ik bewonder de manier waarop hij heeft geprobeerd een universeel taalleerboek te schrijven. De vraag is wel hoe haalbaar zijn methode is voor de gemiddelde taalleerder. Wyners aanpak vraagt om een groot taalkundig inzicht en ik betwijfel sterk of iemand die nog niet eerder een nieuwe taal heeft geleerd dat in de gewenste mate bezit. Alleen bij taalkundigen of ‘veeltaligen’ als Wyner zelf kun je dat inzicht waarschijnlijk veronderstellen. Ik denk dan ook dat je de inzichten uit De taalhacker het best kunt toepassen naast een reguliere taalcursus of gestructureerde methode. Het lijkt me geen volledige vervanging van, maar eerder een aanvulling op een docent. Maar goed, ik zie mezelf natuurlijk niet graag vervangen door een hacker…

---